Czy Twoja tarczyca działa prawidłowo? Objawy niedoczynności i nadczynności, które łatwo przeoczyć

Jak funkcjonuje tarczyca i dlaczego ten niewielki gruczoł ma tak duży wpływ na Twoje samopoczucie?

Tarczyca to niewielki narząd, który znajduje się z przodu szyi - tuż pod krtanią. Choć ma tylko kilka centymetrów długości, jej rola w organizmie jest ogromna. Gruczoł tarczycy, produkuje hormony T3 (trójjodotyroninę) i T4 (tyroksynę). Regulują one niemal wszystko, co dzieje się w Twoim ciele - od tempa metabolizmu, przez temperaturę ciała, aż po nastrój, pamięć, a nawet cykl miesiączkowy u kobiet.

Wyobraź sobie tarczycę jako centrum dowodzenia dla Twojego organizmu. Jeśli działa sprawnie - masz energię, utrzymujesz stałą wagę, dobrze śpisz i łatwiej radzisz sobie ze stresem. Gdy jednak zaczyna pracować zbyt wolno lub za szybko, ciało szybko daje Ci o tym znać - choć nie zawsze w oczywisty sposób.

Nieprawidłowa praca tarczycy może prowadzić do dwóch najczęstszych zaburzeń: niedoczynności tarczycy (czyli produkcji zbyt małej ilości hormonów) lub jej nadczynności (czyli ich nadmiaru hormonów tarczycy). W obu przypadkach objawy bywają podstępne i łatwo je pomylić z innymi problemami zdrowotnymi - albo po prostu z „przemęczeniem” czy „stresem”.

Jeśli chcesz dowiedzieć się, czy Twoje objawy mogą mieć związek z tarczycą - czytaj dalej. W dalszej części dowiesz się na co warto zwrócić uwagę i jakie sygnały mogą świadczyć o tym, że Twój gruczoł tarczycy nie działa tak, jak powinien.

Masz te objawy? Sprawdź, czy Twoja tarczyca nie próbuje dać Ci sygnału

Zdarza Ci się, że nie masz siły wstać z łóżka mimo przespanej nocy? Marzniesz, choć inni wokół czują się komfortowo? A może przeciwnie - nie możesz zasnąć, tracisz na wadze, choć apetyt Ci dopisuje? Takie sygnały mogą mieć wspólny mianownik: zaburzenia pracy tarczycy.

Zacznijmy od niedoczynności tarczycy. To stan, w którym gruczoł produkuje zbyt mało hormonów. Objawy niedoczynności tarczycy pojawiają się stopniowo, ale z czasem mogą znacząco wpłynąć na jakość Twojego życia. Do najczęstszych należą:

• przewlekłe zmęczenie, nawet po odpoczynku
• przyrost masy ciała mimo normalnej diety
• uczucie chłodu, zimne dłonie i stopy
• spowolnienie myślenia, trudności z koncentracją
• suchość skóry, wypadanie włosów, łamliwe paznokcie
• obrzęk twarzy, uczucie „ciężkości” organizmu
• obniżone libido, nieregularne miesiączki
• stany obniżonego nastroju, a nawet objawy depresyjne

Z kolei nadczynność tarczycy oznacza, że hormonów jest zbyt dużo. Wtedy organizm działa na przyspieszonych obrotach. Możesz zauważyć:

• nagłą utratę wagi mimo zwiększonego apetytu
• uczucie gorąca, nadmierne pocenie się
• nerwowość, rozdrażnienie, trudności z zasypianiem
• kołatanie serca, drżenie rąk
• biegunki, częstsze wypróżnienia
• wytrzeszcz oczu, powiększenie szyi (wole)
• problemy z miesiączką, spadek libido

Wiele z tych objawów łatwo zbagatelizować. Można je zrzucić na karb stresu, zmęczenia albo zmian trybu życia. Jednak jeśli utrzymują się dłużej lub zaczynają przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu, warto im się przyjrzeć i zastanowić się nad przeprowadzeniem diagnostyki chorób tarczycy.

Jak sprawdzić, czy problem leży w tarczycy? Oto badania, które powiedzą Ci prawdę

Jeśli któreś z wcześniejszych symptomów brzmią znajomo, nie warto zgadywać ani szukać diagnozy na własną rękę w internecie. Najlepszym sposobem, by dowiedzieć się, co naprawdę dzieje się w Twoim organizmie, są proste badania diagnostyczne. Możesz je wykonać bez skierowania - wystarczy wizyta u specjalisty lub zlecenie ich prywatnie.

Od czego zacząć?
Pierwszym i najczęściej wykonywanym testem jest oznaczenie poziomu TSH - to hormon produkowany przez przysadkę mózgową, który „steruje” pracą tarczycy. Wysokie TSH może wskazywać na niedoczynność tarczycy, a niskie na jej nadczynność.

Ale na tym nie warto poprzestawać. Dla pełniejszego obrazu dobrze jest zbadać również:

• FT3 i FT4 - wolne frakcje hormonów tarczycy;
• anty-TPO i anty-TG - przeciwciała, które mogą świadczyć o autoimmunologicznych chorobach tarczycy (np. Hashimoto);
• TRAb - szczególnie przy podejrzeniu nadczynności tarczycy, ważny również w diagnostyce choroby choroby Gravesa-Basedowa.

Często lekarz zleca też USG tarczycy, by ocenić jej wielkość, strukturę i ewentualne zmiany, takie jak guzki czy wole. To badanie jest bezbolesne i szybkie, a potrafi wiele powiedzieć o stanie gruczołu.

W dalszej części artykułu dowiesz się, kiedy warto zgłosić się do endokrynologa i jak może wyglądać dalsza droga diagnostyczna.

Kiedy warto iść do endokrynologa? Nie czekaj, aż objawy zaczną rządzić Twoim życiem

Jeśli po przeczytaniu wcześniejszych punktów myślisz sobie: „To trochę brzmi jak ja…” - to nadszedł moment, żeby porozmawiać ze specjalistą. Lekarz endokrynolog to zajmuje się hormonami tarczycy i nie tylko oraz ich wpływem na organizm, w tym właśnie pracą tarczycy.

Do endokrynologa warto zgłosić się, gdy:

• objawy, które odczuwasz, są uporczywe i nie mają wyraźnej przyczyny,
• Twoje wyniki badań tarczycy (np. TSH, FT3, FT4) odbiegają od normy,
• zauważasz powiększenie szyi, guzek, chrypkę lub trudności z przełykaniem,
• w Twojej rodzinie występowały choroby tarczycy (np. Hashimoto, choroba Gravesa-Basedowa),
• jesteś w ciąży lub ją planujesz, a wcześniej występowały u Ciebie problemy hormonalne.

Dla wielu osób decyzja o pójściu do specjalisty odkładana jest „na później”, bo objawy wydają się mało charakterystyczne - trochę gorszy dzień, trochę zmęczenia. Ale tarczyca to gruczoł, który lubi działać w tle i długo nie dawać wyraźnych sygnałów. Tym bardziej warto ją sprawdzić, zanim drobne dolegliwości zamienią się w coś poważniejszego.

Schorzenia tarczycy potrafią długo pozostawać niezauważone - właśnie dlatego tak wielu pacjentów trafia do lekarza dopiero wtedy, gdy objawy zaczynają wyraźnie wpływać na codzienne życie. Tymczasem im szybciej postawisz diagnozę, tym łatwiej wrócić do równowagi.

Jeśli zauważasz u siebie objawy niedoczynności lub nadczynności tarczycy - nie bagatelizuj ich. Zrób pierwszy krok: porozmawiaj z lekarzem, wykonaj badania, sprawdź, czy to rzeczywiście sprawka tarczycy. Czasem wystarczy kilka prostych badań z krwi i jedno USG, żeby dowiedzieć się, co się dzieje w Twoim organizmie.

Jeśli poszukujesz poradni endokrynologicznej w Bielsku, w Centrum Medycznym Beskidcare możesz liczyć na profesjonalną konsultację ze specjalistą. Wykonasz tu także diagnostykę laboratoryjną, aż po badania USG tarczycy, przeprowadzone przez doświadczonego lekarza radiologa.

Nie odkładaj siebie na później. Zadbaj o swoją tarczycę - bo gdy ona działa dobrze, Ty też czujesz się lepiej.