Prokuratura zbada wyburzenie kamienicy. "Na celowniku" wiceprezydent

Jak poinformował portal bielsko.info doradca prawny i rzecznik prasowy Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach Mirosław Rymer, "w dniach 13-14 maja 2022 r. Gmina Miasto Bielsko-Biała dokonała nielegalnej rozbiórki kamienicy przy ul. Cyniarskiej 13 w Bielsku-Białej, modernistycznej, z lat 20. XX wieku", która została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.

- Decyzja w sprawie wpisu do rejestru zabytków kamienicy przy ul. Cyniarskiej 13 w Bielsku-Białej nie jest ostateczna, gdyż postępowanie nadal trwa - toczy się przed Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który rozpatruje odwołanie od decyzji tut. organu, orzekającej o wpisie omawianego obiektu do rejestru zabytków. Jednocześnie kamienica była objęta ochroną wynikającą z wpisu do rejestru zabytków jako element układu urbanistycznego miasta Białej - wyjaśnia Rymer.

Rzecznik wojewódzkiego konserwatora zabytków podkreśla, że "zniszczenia zabytku dokonano umyślnie".

- Prace rozbiórkowe, zlecone przez Gminę Miasto Bielsko-Biała, rozpoczęto po godz. 15.30 w piątek 13 maja, a więc po godzinach pracy urzędu. Mimo to pracownicy urzędu udali się na miejsce, a Kierownik Delegatury w Bielsku-Białej Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach oficjalnie wstrzymał prace rozbiórkowe. Spisano protokół, a obecny na miejscu zastępca prezydenta miasta Bielsko-Biała odmówił podpisania protokołu, jednocześnie polecając kontynuowanie prac podmiotowi realizującemu rozbiórkę, czym w mojej ocenie dopuścił się przekroczenia uprawnień, co wyczerpuje znamiona czynu zabronionego - podkreśla przedstawiciel urzędu ochrony zabytków.

Rymer zaznacza, że "zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami od dnia wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do dnia, w którym decyzja w tej sprawie stanie się ostateczna, przy zabytku, którego dotyczy postępowanie, zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku. Zakaz ten dotyczy także robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem, a także działań określonych w innej decyzji pozwalającej na ich prowadzenie".

Tymczasem w mediach społecznościowych władze miasta podawały, że rozbiórka kamienicy była podyktowana decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID) oraz nakazem rozbiórki obiektu, wydany przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Bielsko-Biała.

- Doszło więc do oczywistego złamania prawa, gdyż zakaz działań przy obiekcie, co do którego toczy się postępowanie o wpis do rejestru zabytków, dotyczy także robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem, a także działań określonych w innej decyzji pozwalającej na ich prowadzenie, a więc także decyzji ZRID i nakazu PINB - wyjaśnia Rymer.

Dlatego w ocenie Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków "ZRID nie mógł stanowić podstawy do rozbiórki zabytku podobnie zresztą jak decyzja PINB dla Miasta Bielska Białej z dnia 7 marca 2022 roku nakazującą gminie Bielsko-Biała rozbiórkę kamienicy, która zresztą w naszej ocenie wydana została z przekroczeniem uprawnień".

- W związku z powyższym w dniu 17 maja konserwator skierował do Prokuratury Okręgowej w Bielsku-Białej zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego w postaci zniszczenia zabytku przez nieznane osoby. Czyn ten z uwagi na umyślność działania jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Jednocześnie w przypadku skazania za umyślne zniszczenie zabytku, sąd zobowiązany jest orzec na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków nawiązkę w wysokości do wartości zniszczonego zabytku - poinformował nas rzecznik ŚWKZ.

Ponadto zawiadomienie zawiera również wskazanie na możliwość przekroczenia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego.

- Chodzi o Zastępcę Prezydenta Miasta Bielsko-Biała Przemysława Kamińskiego oraz Powiatową Inspektor Nadzoru Budowlanego dla m. Bielsko-Biała Marię Przybyło. Czyn ten jest zagrożony karą pozbawienia wolności - podkreśla doradca prawny i rzecznik prasowy Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach.

- O tym, czy w tej sprawie ktokolwiek przekroczył swoje uprawnienia zadecydują odpowiednie organy. Na pewno organem tym nie jest WUOZ. Ponadto mówienie w kontekście kamienicy przy ul. Cyniarskiej o „zniszczeniu zabytku” jest nieuprawnione gdyż procedura wpisywania tego obiektu do rejestru zabytków nie była zakończona. W naszym przekonaniu błędne jest zatem założenie, że w chwili rozbiórki kamienica była zabytkiem chronionym przez ustawę - skomentował Tomasz Ficoń, rzecznik prasowy bielskiego Ratusza.