Zmarł Józef Para - dawny dyrektor Teatru Polskiego

Józef Para był absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie (1949), reżyserem, aktorem teatrów: Słowackiego, Starego i Rapsodycznego w Krakowie, dyrektorem teatrów: Polskiego w Bielsku-Białej, Współczesnego we Wrocławiu, Śląskiego w Katowicach oraz pedagogiem w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej i Teatralnej w Łodzi.

Choć zagrał dziesiątki ról teatralnych, telewizyjnych, czy filmowych, m.in. w „Agencie nr 1”, „Człowieku na torze”, „Trędowatej”, „Królowej Bonie”, „Do krwi ostatniej”, „Polonia Restituta”, „Najdłuższej wojnie nowoczesnej Europy”, czy w „Alchemiku Sendiviusie”, szerokiej publiczności zapadł w pamięć rolą Komisarza Przygody w obrazie Juliusza Machulskiego „Vabank” i „Vabank II”.

W teatralnych inscenizacjach, których był często także reżyserem, zagrał Zbigniewa w „Mazepie” i tytułowego Horsztyńskiego Słowackiego, Helmera i Dr. Rancka w „Domu lalki” Ibsena, Bohatera w „Kartotece” Różewicza, Króla w „Hamlecie” Szekspira, Łatkę w „Dożywociu” Fredry, Pierczichina w „Mieszczanach” Gorkiego, AA w „Emigrantach” Mrożka, Konrada w „Wyzwoleniu” Wyspiańskiego, czy Tipoffa w „Lekarzu bezdomnym” Słonimskiego.



Był laureatem wielu nagród i wyróżnień, m.in.: Nagrody Państwowej za kreacje aktorskie, Ministra Kultury i Sztuki za całokształt pracy artystycznej, Srebrnej i Złotej Maski Województwa Katowickiego. Odznaczony Krzyżem Komandorskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, a z okazji 60-lecia pracy aktorskiej, 40-lecia reżyserskiej i 25-lecia pedagogicznej - Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Był członkiem Związku Artystów Scen Polskich.

Na bielskiej scenie wyreżyserował m. in. głośnych „Persów” Ajschylosa (1972) i „Kartotekę” Tadeusza Różewicza (1971) - oba spektakle znalazły się w programie Warszawskich Spotkań Teatralnych w 1972 roku. Przedstawienia te zyskały na festiwalu uznanie krytyki i były tam prezentowane obok głośnej „Matki” Witkacego w reżyserii Jerzego Jarockiego, czy spektaklu „Wszystko dobre, co się dobrze kończy” Szekspira w reżyserii Konrada Swinarskiego.

W Bielsku-Białej Józef Para przeniósł na scenę także m. in. „Kupca weneckiego” Szekspira, „Mieszczan” Gorkiego, „Dożywocie” Fredry, „Wujaszka Wanię” Czechowa i wiele innych ważnych tytułów klasycznych i współczesnych. W Teatrze Polskim można go było oglądać w licznych niezapomnianych kreacjach aktorskich.